روش صحیح انتقاد کردن از دیگران چگونه است؟
ما در جامعه ای بزرگ شده ایم که می توانیم به راحتی از دیگران انتقاد کنیم ولی برای ما بسیار سخت است که از دیگران تعریف و تمجید کنیم.
ولی متاسفانه هم در هیج جایی آموزش ندیده ایم که چطور از دیگران انتقاد کنیم.
انتقاد کردن های بی مورد باعث می شود که هر رابطه ای خراب بشود.و اگر دقت کنید ریشه بسیاری از طلاق هایی که اتفاق می افتد از انتقاد کردن شروع می شود.
انتقاد موضوع بسیار مهم و اساسی است که می خواهم در این مقاله به طور مفصل در رابطه با آن بحث کنم و بدانیم که در چه مورد هایی باید انتفاد نکنیم و اگر هم می خواهیم انتقاد کنیم،باید به چه شکلی رفتار کنیم که ارتباطمان با آن فرد لطمه نبیند.
چرا از دیگران انتقاد می کنیم؟
این سوالی است که باید در ابتدا آن را بدانیم و هدف از انتقاد کردن های خودمان را بدانیم که چیست؟
اگر دقت کرده باشید،می بینید که ما به دو دلیل از دیگران انتقاد می کنیم:
دلیل اول این است که می خواهیم فرد مورد نظر ما رفتار خودش را اصلاح کند.مثلا اگر مادری ببیند که فرزندش یک رفتار اشتباهی را از خودش بروز می دهد،از او انتفاد می کند که دیگر آن رفتار را تکرار نکند.
دلیل دوم هم این است که می خواهیم به وسیله انتفاد،فرد مورد نظر را تحقیر و مسخره کنیم که این هم یک رفتار غیر اخلاقی است و متاسفانه برخی افراد از این مورد به عنوان سرگرمی و تفریح استفاده می کنند.
مثلا زمانی که یک شخص یک سوتی داده یا کار اشتباهی را مرتکب شده است.و ما به وسیله آن رفتار اشتباه شخص را تحقیر می کنیم.
اگر دقت کرده باشید،می بیند که در هر دو صورت انتقاد کردن برای ما هیچ گونه فایده ای ندارد.پس یادبگیریم که در زندگیمان از کسی انتفاد نکنیم.
اگر فقط این مورد را بتوانید پیاده کنید،خواهید دید که چقدر رابطه های شما بسیار عالی تر و محکم تر می شود.
قبل از انتقاد کردن حتما این موارد را انجام بدهید.
اکثر ما وقتی یک رفتار اشتباهی را از کسی می بینیم،بدون اینکه در رابطه با آن فکر کنیم،فورا انتقاد خودمان را به آن شخص منتقل می کنیم.
ولی باید قبل از انتقاد کردن با خودمان فکر کنیم و به چندین موضوع و سوال فکر کنیم و ببینم که آیا انتفاد ما به جا است یا نه؟
آیا زمان مناسبی برای انتقاد کردن است؟
اولین موردی که باید به آن دقت بکنیم این است که آیا زمان مناسبی را برای انتقاد کردن انتخاب کرده ایم یا نه؟
زمان مناسب انتقاد کردن،زمانی که است که فرد مورد نظر ما بتواند که کار و یا رفتار خودش را اصلاح بکند و طوری نباشد که نتواند تغییراتی را در آن اعمال بکند.
مثلا اقوام بعد از جشن عروسی شروع می کنند به انتقاد کردن در مورد نحوه گرفتن جشن،نوع غذا و برنامه ریزی های آن!
آیا به نظر شما کسی می تواند بعد از جشن عروسی تغییراتی را ایجاد بکند؟ قطعا خیر!
پس قبل از اینکه انتقاد خودمان را بیان بکنیم به این مسئله دقت بکنیم که آیا زمان مناسبی را انتخاب کرده ام و آیا شخص می تواند تغییراتی را اعمال بکند یا نه؟
آیا انتقاد کردن من اثر گذار خواهد بود؟
دومین مورد که باید به آن فکر کنیم این است که آیا انتقاد من اثر گذار است یا نه؟
مثلا قبل از ما ده نفر به شخصی گفتند که دیگر سیگار نکشد،ولی به هیچ کدام از حرف های آنها گوش نداده است و کار خودش را انجام می دهد.
آیا در این حالت ،انتقادی که ما به عنوان یازدهمین نفر اگر انجام بدهیم،آیا تاثیرگذار خواهد بود؟
لطفا در جمع از کسی انتقاد نکنید
و سومین مورد که از همه مهتر است این است که در جمع از کسی انتفاد نکنیم.وقتی که ما در جمعی از کسی انتقاد می کنیم،در واقع انتفاد نمی کنیم،بلکه با آبروی شخص بازی می کنیم.
و در نهایت آن شخص هم به جای اینکه به فکر اصلاح رفتار خودش باشد،به فکر دفاع از آبروی خودش خواهد بود و تمام تلاش خودش را خواهد کرد که هر چه زودتر انتقامش را از شما بگیرد!
چطور انتقاد بکنیم؟
برای انتقاد کردن یک الگوی بسیار عالی وجود دارد که در ادامه برای شما بازگو خواهم کرد.
قدم اول در انتقاد کردن:کسب اجازه
اولین کاری که باید در انتقاد کردن انجام بدهیم،کسب اجازه از فرد مورد نظر است.و اگر از کسی اجازه نگیریم،حق انتقاد کردن نخواهیم داشت.چون اگر بدون اجازه از شخص انتفاد کنیم،ممکن است به حرف های ما اصلا توجه نکند.
اجازه گرفتن باعث می شود که شخص تمام توجه اش را برای ما جلب کند و در نتیجه باعث افزایش اثر گذاری انتقاد ما خواهد شد.
قدم دوم در انتقاد کردن:یک حسن جویی کوچک انجام بدهید
دومین کاری که باید انجام بدهیم،یک حسن جویی کوچک است.حسن جویی کردن باعث می شود که ما به ناخودآگاه شخص این پیغام رو بفرستیم که برای ما ارزشمند هستی و قابل احترام.و در نتیجه باعث می شود که حرف های ما برای آن شخص ناراحت کنند نباشد.
سومین قدم انتقاد کردن: البته این نظر شخصی من است!
و سومین مورد این است که حتما بگوییم که این نظر شخصی من است.یعنی به عنوان واقعیت تلقی نکنیم و نگوییم که تو فلان جور هستی و همه این طور فکر می کنند.
چهارمین قدم انتقاد کردن:ارائه راهکار برای تغییر کردن
در پایان یک راهکاری را ارئه می دهیم و که شخص بتواند آن را برای اصلاح رفتار و کار خود انجام بدهد!
در ادامه چند مورد از انتقاد کردن را بیان می کنیم که بر اساس این الگو آورده شده است و شما می توانید از این الگو ها استفاده بکنید.
مثلا می خواهیم به مدل موی دوست خودمان انتقاد بکنیم و بعد از کسب اجازه این مدلی می توانیم بیان بکنیم:
ممنونم که بهم توجه می کنی،البته این چیزی که می خواهم نظر شخصی من است و ممکنه اشتباه هم باشه ولی اگر مدل موهات رو ساده تر کنی،خیلی بهت میاد.
یا مثلا می خواهیم به استادمون در مورد تدریس کردن انتفاد کنیم.
استاد ممنونم که وقتتون رو در اختیار ما قرار دادید و البته این مورد نظر شخصی من هستش که اگر تدریس تون رو به صورت عملی تر انجام بدید،یادگیری ما خیلی عالی تر میشه.
در پایان از شما دعوت می کنیم که مقاله های مرتبط را نیز در سایت ذهن خلاق مطالعه کنید.
اثر پروانه ای در ارتباط با دیگران
گوش دادن موثر
چگونه از دیگران تعریف کنیم؟
مهارت نه گفتن
مهارت خوب صحبت کردن