داشتن تمرکز ذهنی بالا در کارها و زندگی بسیار حائز اهمیت است.مثلا اگر مدیری نتواند در کار خود تمرکز کند،این بی تمرکزی به کلیه سازمان خود انتشار میابد و باعث بی نظمی در کل سازمان می شود.
اگر ما هم تمرکز ذهنی کمتری داشته باشیم،اثرات آن را در جنبه های مختلف زندگی مان خواهیم دید و نخواهیم توانست کیفیت زندگی و کارهایمان را ارتقا بدهیم.
ما برای اینکه بتوانیم تمرکز ذهنی بالایی داشته باشیم،باید ابتدا بدانیم که چرا ما تمرکز خودمان را از دست می دهیم و چه چیز هایی باعث برهم زدن تمرکز می شود و از چه روش هایی می توانیم تمرکز خودمان را تقویت کنیم؟
چرا تمرکز خودمان را از دست می دهیم؟
مکانیسم دفاعی مغز
مغز ما به علت اینکه حافظ جان ماست و با خودش عهد بسته است که ما را در امنیت نگه دارد،همیشه تمرکز خودش را به چیزهایی که در دوره بر ما اتفاق می افتد جلب می کند.
تا اگر خطری جان ما را تهدید کرد برای ما اعلام کند تا ما نسبت به آن اقدامی را انجام بدهیم.
ولی در برخی مواقع مغز ما دچار اشتباه می شود و بعضی چیزها را به عوان تهدید می داند و برای ما علام می کند،در حالی که آن موضوع می تواند برای ما اصلا ربطی نداشته باشد.مثلا زمانی که صدای موسیقی زیاد باشد یا زمانی که در محیط بیرون تصادفی اتفاق افتاده باشد یا زمانی که چند نفر با هم بحث می کنند و….
این اتفاق به هر حال انجام خواهد شد و مغز ما این رفتار را انجام خواهد داد چه ما بخواهیم و چه نخواهیم.در این صورت هنر ما باید این باشد که فورا بتوانیم دوباره تمرکز خودمان را به دست آوریم.
انجام دادن چند کار همزمان
و عامل دیگری که باعث می شود ما تمرکز خودمان را از دست بدهیم،این است که چندین کار را همزمان انجام می دهیم.
مثلا وقتی که داریم کتابی را مطالعه می کنیم به تلوزیون هم نگاه می کنیم و این باعث می شود که ما نه از کتاب چیزی بفهمیم و نه از فیلمی که از تلوزیون پخش می شود.
ما برای اینکه دچار این دوگانگی ها نشویم باید بتوانیم کارهای خودمان را الویت بندی کنیم.
چه چیزهایی تمرکز ما را می دزند؟
در اطراف ما هزاران اتفاق در حال رخ دادن است و کافیست که فقط به تعدادی از این موارد توجه بکنیم و نهایت باعث می شود که تمرکز ما از بین برود.
حواس پرتی های بیرونی
- شبکه های اجتماعی
- تلوزیون
- موبایل
- اخبار
- رادیو
- زنگ تلفن
- دوستان
- اطرافیان
- و…..
حواس پرتی های درونی
اینها نمونه هابب از عواملی هستند که باعث می شود ما تمرکز خودمان را از دست بدهیم
نداشتن تمرکز چه تبعاتی برای ما دارد؟
نداشتن تمرکز هم تبعاتی را به همراه دارد.شاید مثال ذربین بتواند این موضوع را کاملا برای شما روشن کند.
اگر ما ذربین را به طور ثابت نگه نداریم تا نور خورشید به صورت متمرکز در کاغذ نیوفتد،در نتیجه کاغذ هم نخواهد سوخت ولی اگر ذربین را به طور ثابت نگه داریم تا نور خورشید به صورت متمرکز در روی کاغذ بیوفتد،حتما کاغذ آتش می گیرید و خواهد سوخت.
مثلا اگر ما در کارمان تمرکز نداشته باشیم،باید هر روز آن را انجام بدهیم که در این صورت زمان و انرژی زیادی از ما خواهد گرفت ولی اگر تمرکز داشته باشیم به یکباره انجام خواهیم داد و کار را از بین خواهیم برد که این میتواند برای ما بسیار عالی باشد و باعث موفقیت و پیشرفت ما بشود.
و از جمله مضرات نداشتن تمرکز می توانیم به موارد زیر هم اشاره کنیم:
- به سختی فکر خود را بر روی کارهایی متمرکز می کنید که باید به اتمام برسند
- کنترل کم بر روی اقدامات ضربتی و ناگهانی
- به سادگی توسط صحنه ها و صداهای غیر مرتبط دچار حواس پرتی می شوید
- بی قراری و بی حوصلگی مکرر
- خستگی مکرر
- تحمل و ظرفیت کم در مواجهه با ناامیدی
- بی قراری فیزیکی و تمایل به رفتارهای اعتیادآور
- عدم توانایی در پرداختن به جزییات و انجام اشتباهات متعدد بر اثر بی دقتی
- به ندرت می توانید دستورالعل ها را با دقت و کامل انجام دهید
چطور می توانیم تمزکز خودمان را تقویت کنیم؟
وقتی که می خواهیم ورزش بدنسازی را انجام بدهیم،در ابتدا به علت اینکه عضلات ما ضعیف هستند از وزنه های کوچک استفاده می کنیم و آرام آرام با رشد عضلات،وزنه ها را سنگین تر می کنیم.
در تقویت تمرکز هم این موضوع کاملا صدق می کند.یعنی نباید انتظار داشت که در اوایل کار،تمرکز ما بیشتر باشد و تمرینات را عالی انجام بدهیم.
بلکه آرام آرام با تقویت عضلات ذهن خودمان کاملا متوجه خواهیم شد که چقد تمرکز با بیشتر شده است.
در ابتدا باید عوامل بیرونی را که باعث می شود تمرکز ما به هم بریزد را شناسایی کنیم و تا حد امکان وقتی که کار مهمی را انجام می دهیم،آنها را حذف کنیم.
مثلا اگر می دانیم که پیام های شبکه های اجتماعی ممکن است تمرکز ما را برهم بزند،گوشی تلفن خودمان را خاموش می کنیم یا اگر فکر می کنیم که کسی در حین انجام کاری مزاحم ما خواهد شد به آنها اطلاع می دهیم که با ما در فلان بازه زمانی کاری نداشته باشند.
خب همین الان فکر کنید و ببیند که شما چه عواملی دارید که باعث می شود تمرکز خودتان را از دست بدهید.
ما از این راه تا حدودی می توانیم عوامل حواس پرتی های بیرونی را کنترل کنیم،اما چطور می توانیم جلوی افکار مزاحم و…. را بگیریم که تمرکز ما را از بین نبرد؟
برای اینکار دو تا راهکار وجود دارد که باهم دیگر بررسی می کنیم:
توجه کردن به یک چیز دیگر
توجه رئیس مغز است و ما به هر چیزی توجه بکنیم،مغز ما نیز به همان سمت کشیده می شود.و نباید ما در این گرداب بیوفتیم و تمرکز خودمان را از دست بدهیم.
راهکار این است که زمانی که وقتی فکری ناخوانده به ذهن شما خطور کرد فورا به فکر بگویید که بعدا راجب تو فکر می کنم الان کار مهمتری دارم.
وقتی که این عبارت را می گویید،آن فکر به طور معجزه اسایی از بین می رود و من در رابطه با این بیشتر توضیح نمی دهم و می خواهم خودتان امتحان کنید و نتیجه آن را ببینید.
شمارش معکوس
دومین راهکار برای تقویت تمرکز شمارش معکوس است.
چشمان خودمان را می بندیم و در ذهن خودمان از پنجاه تا یک به صورت معکوس می شماریم و هر وقت تمرکزمان از بین رفت برمی گردیم و از اول دوباره تکرار می کنیم.
باید این کار را آنقدر تکرار کنیم تا بدون اینکه تمرکز ما از بین برود بتوانیم در بار اول از پنجاه تا به یک بشماریم.
به شما پیشنهاد می کنم این تمرین را هر روز سه مرتبه انجام بدهید و بعد از یک الی دو هفته تمرکز شما بسیار بیشتر خواهد شد.
در ابتدا ممکن است زمان زیادی را صرف این تمرین کنید ولی با تکرار هر روزه زمان کمتری خواهید گذاشت.
در پایان از شما دعوت می کنم که مقاله های مرتبط را در سایت ذهن خلاق مطالعه بکنید.
چگونه در عرض یک روز کارهای یک هفته را انجام بدهیم؟
چگونه کارهای خودمان را الویت بندی بکنیم؟
چگونه انرژی جسمانی خودمان را افزایش بدهیم؟