چرا ایجاد عادت های خوب سخت است؟
همه افراد حداقل یکبار در زندگی خودشان تصمیم گرفته اند که یک عادت خوبی را در خودشان ایجاد بکنند ولی بعد از گذشت چند روز دیگر نتوانسته اند آن را ادامه بدهند و به خاطر همین دلیل از تصمیم خودشان منصرف شده اند و به عادت های قبلی خودشان برگشته اند!
بسیار سخت است که به سحر خیز بودن عادت بکنیم ولی می توانیم به راحتی تا ظهر بخوابیم و خواب های قشنگی را ببینیم!
بسیار سخت است بتوانیم به ورزش کردن عادت بکنیم ولی می توانیم به راحتی تنبلی بکنیم و ورزش نکنیم!
بسیار سخت از همیشه از خوراکی های سالم استفاده بکنیم ولی بسیار راحت در دام فست فود می افتیم!
یا بسیار سخت است که بتوانیم به مطالعه کردن عادت بکنیم ولی می توانیم به راحتی غرق در شبکه های مجازی بوشیم!
و در این مقاله می خواهیم راجب این موضوعات صحبت بکنیم که چرا ایجاد عادت های خوب بسیار سخت است و عادت های بد به صورت خودجوش در ما شکل می گیرند!
سه عامل اساسی وجود دارد که باعث می شود ایجاد عادت های خوب بسیار سخت باشد که این عوامل عبارتند از:
- مکانیسم لذت یابی مغز
- برداشتن گام بزرگتر از توان
- نبود مسیر عصبی آماده
که در ادامه این مقاله به صورت مفصل راجب این موضوعات بحث خواهیم کرد و اگر شما نیز علاقه مند هستید تا بتوانید عادت های خوب را در خودتان به راحتی عادت های بد ایجاد بکنید،تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
ایجاد عادت به خاطر مکانیسم لذت یابی مغز
تا به حال شما حتما یک معتاد را از نزدیک دیده اید و یا اگر ندیده اید حتما در فیلم ها و سریال های ایرانی حتما مشاهده کرده اید و می دانید که یکی از ویژگی های بارز این افراد این است که باید مواد مخدر را در زمان درست به بدن خودشان تزریق بکنند!
و اگر این کار را انجام ندهند با مشکلات بسیار زیادی باید دست و پنجه نرم بکنند!
مغز ما نیز یک معتاد تمام اعیار به دوپامین است و تمام تلاش خودش را انجام می دهد تا در هر صورتی و در هر شرایطی بتواند به دوپامین دسترسی داشته باشد.
دوپامین چیست؟
شاید برای شما سوال پیش بیاید که اصلا دوپامین چیست؟دوپامین موادی است که وقتی ما برخی از رفتار ها را انجام می دهیم،ترشح می شود و این رفتار ها معمولا رفتار های لذت بخشی هستند و اگر یک رفتار بیشتر لذت بخش باشد،دوپامین به مقدار بیشتری در مغز ترشح می شود!
مثلا زمانی که تعاملات اجتماعی خوبی داریم،دوپامین ترشح می شود و یا وقتی که یک چیز خوشمزه و یا شیرینی را میل می کنیم در این صورت نیز دوپامین ترشح می شود.
و مغز ها مثل یک بچه شر و شیطون خیلی پیگیر منبع ترشح دوپامین است و وقتی که منبع اصلی ترشح دوپامین را پیدا می کند،ما را بیشتر وادار می کند که همان رفتار را انجام بدهیم تا دوپامین به مقدار بیشتری ترشح شود!
مثلا حضور در شبکه های مجازی،تعاملات اجتماعی یا مواد شیرینی زا!
و به طور خلاصه دوپامین پاداش مغز است و مغز خودش را می کشد تا بتواند به این پاداش دست پیدا بکند!
در حالت کلی مغز منبع ترشح دوپامین را پیدا می کند و همان رفتار را به دفعات خیلی زیاد تکرار می کند و به خاطر همین موضوع است که ایجاد عادت های بد بسیار راحت است،چون عادت های بد اغلبا باعث می شود که دوپامین بیشتری در مغز ترشح شود،مثلا زمانی که در شبکه های مجازی حضور داریم یا وقتی که تلویزیون تماشا می کنیم و…!
اما در طرف مقابل ایجاد عادت و تکرار آن اغلبا با ترشح دوپامین همراه نیست.
شما وقتی کتاب می خوانید،احساس لذت نمی کنید و به خاطر همین دوپامین ترشح نمی شود و وقتی که مغز می بیند این رفتار شما با ترشح دوپامین همراه نیست،این رفتار ما به مزاجش خوش نمی آید و خیلی پیگیر این موضوع هم نمی شود که ما آن رفتار را تکرار بکنیم و در حتی وقتی که این رفتار را انجام می دهیم،ما را وادار میکند که کارهایی را انجام بدهیم که برایش لذت بخش است،مثلا ما را وسوسه می کند که به ایسنتاگرام نگاه بکنیم،یا به تلویزیون نگاه بکنیم یا با اطرافیان خودمان صحبت بکنیم یا در رویا پردازی بکنیم و هزار تا کار دیگری را برای ما پیشنهاد می کند که ما آن را تکرار نکنیم و به کارهای دیگر توجه بکنیم که بسیار لذت بخش تر از مطالعه کتاب است!
پس به طور کلی ما باید کاری را انجام بدهیم که ایجاد عادت های خوب برای ما لذت بخش باشد تا دوپامین در مغز ما ترشح شود و تا مغز ما از این عادت استقبال بکند و از طرفی باید کاری بکنیم تا تکرار عادت های بد برای ما خوش آیند نباشد تا دوپامین به مقدار بسیار کم در مغز ما ترشح شود تا بتوانیم این عادت را در خودمان ترک بدهیم!
ایجاد عادت به خاطر گام بزرگتر از توان
عامل دوم که باعث می شود ایجاد عادت های خوب بسیار سخت باشد،این است که در ابتدا گام بزگتر از توان برمیداریم!
خیلی از افراد وقتی که می خواهند یک عادتی را در خودشان ایجاد بکنند،در ابتدا و در گام اول یک کار بسیار بزرگی را انجام می دهند که از توان خودشان خیلی فراتر است!
مثلا شخصی تصمیم گرفته است که به مطالعه کردن عادت بکند و هر روز حداقل 50 صفحه مطالعه داشته باشد!
اما این شخص،شخصی است که تا به حال کتاب دستش نگرفته است ولی تصمیم دارد هر روز حداقل 50 صفحه مطالعه بکند و این کاملا مثل روز واضح است که بعد از دو روز تسمه تایم پاره می کند و دیگر ادامه نمی دهد!
و خیلی از افراد می خواهند ره صد ساله را در یک روز طی بکنند و این کار عملا با پاره شدن تسمه تایم همراه خواهد بود!
شخصی که تصمیم گرفته است هر روز حداقل 50 صفحه مطالعه داشته باشد،شاید بتواند دو روز اول راتحمل بکند ولی از روز سوم دیگر بیخیال مطالعه کردن می شود.چرا؟چون در ابتدا گام بزرگتر از توان برداشته است.
اگر این شخص تصمیم گرفته است که به مطالعه کردن عادت بکند،باید در گام اول به سمت کتابخانه برود و فقط در محیط کتابخانه حضور داشته باشد تا کمی با فضای کتاب آشنا بشود و در گام دوم این شخص باید یک کتاب بسیار کم حجم و بسیار ساده و روان را تهیه بکند و در گام سوم فقط به صفحات مختلف این کتاب نگاه بکند و در گام بعدی تصمیم بگیرد که هر روز یک صفحه فقط مطالعه بکند و به همین منوال ادامه بدهد تا به نتیجه مورد نظر خودش دست پیدا بکند.
در این مثال هدف این است که شخص به مطالعه کردن عادت بکند نه اینکه یک کتاب را مطالعه بکند و کلا مطالعه کردن را از زندگی خود حذف بکند!
اما اگر می خواهید که یک کتاب را مطالعه بکند و آن را تمام بکند و دیگر کتابی را مطاعه نکنید،در این صورت می توانید هر روز 50 صفحه مطالعه داشته باشد تا بتوانید آن را تمام بکنید ولی اگر می خواهید به مطالعه کردن عادت بکنید و یکی از روتین های روزانه شما باشد،باید در ابتدا از گام های ساده و بسیار کوچک استفاده بکنید.
یا شخصی که تصمیم میگیرد به ورزش کردن عادت بکند،باید در ابتدا از گام های بسیار ساده استفاده بکند،ولی برخی از افراد هستند که تا به حال ورزش نکرده اند ولی می خواهند که در روز اول چند کیلومتر را مثل یک ورزشکار حرفه ای بدوند!
خب این کاملا واضح و روشن است که کم می آورند و دیگر ادامه نمی دهند و این شخص باید کاری بکند که در ابتدا برایش بسیار ساده و آسان باشد!
مثلا در هفته اول فقط ده دقیقه پیاده روی بکنند و در هفته دوم یک ربع پیاده روی بکنند و در هفته سوم بیست دقیقه پیاده روی بکنند و در هفته چهارم پنج دقیقه بدوند و یک ربع پیاده روی بکنند و به همین منوال ادامه بدهند تا بتوانند که به ورزش کردن عادت بکنند.
و قبلا نیز بیان کردیم که هدف ما این است که به ورزش کردن عادت بکنیم نه اینکه در یک بازه زمانی یک رفتاری را انجام بدهیم و دیگر ادامه ندهیم!
یک مثال دیگر!
افرادی که تصمیم میگریند رژیم بگیرند و اغلبا می گویند که از شنبه انشالله شروع میکنم به رژیم گرفتن و روز شنبه رژیم می گیرند و غذای خیلی کمی می خورند،ولی روز یکشنه غذایی را که در روز شنبه نخورده بودند را جبران می کنند و دیگر رژیم خودشان را ادامه نمی دهند!
در اینجا نیز باید از گام های بسیار ساده و کوچک استفاده بکنیم،نه این که به یکباره غذای خودمان را نصف بکنیم،بلکه باید تصمیم بگیریم که در هر وعده غذایی فقط یک قاشق کم تر بخوریم و این را ادامه بدهیم تا به آن عادت بکنیم و وقتی که عادت کردیم،این مقدار را به دو قاشق در هر وعده می رسانیم و به همین ترتیب ادامه می دهیم تا به نتیجه مورد نظر خودمان دست پیدا بکنیم!
و در حالت کلی اگر ما در ابتدا،گام بزرگتر از توان برداریم،قطعا با شکست روبرو خواهیم شد و باید سعی بکنیم که از گام های بسیار کوچک استفاده بکنیم تا مغز ما در برابر انجام دادن آن گارد نگیرد!
ایجاد عادت به خاطر نبود مسیر عصبی آماده
سومین دلیل که باعث می شود ایجاد عادت های خوب بسیار سخت باشد،نبود مسیر عصبی همان عادت در مغز ماست!
برای آشنایی با مفهوم مسیر عصبی و نحوه ایجاد کردن آن به شما پیشنهاد می کنیم که حتما این مقاله را مطالعه بکنید.
مسیر عصبی چیست و چگونه ساخته می شود؟
وقتی ما می خواهیم یک عادتی را در خودمان ایجاد بکنیم،طبیعی است که مسیر عصبی همان عادت در ما وجود ندارد و نورون ها فاصله بسیار بیشتری از همدیگر دارند.
وقتی نورون ها از همدیگر فاصله بیشتری داشته باشند،نمی توانند به خوبی و به راحتی با همدیگر ارتباط برقرار بکنند و پالس های الکتریکی یا مواد شیمیایی را به همدیگر ارسال بکنند و به خاطر همین دلیل است که در ابتدا،ایجاد عادت اینقدر سخت و طاقت فرساست!
و با ساخت مسیر عصبی،تکرار این عادت ها بسیار راحت خواهد بود و مثل آب خوردن و بدون اینکه شما فکر بکنید و یا انرژی زیادی را مصرف بکنید،به صورت اتوماتیک وار شما همان عادت را اجرا خواهید کرد.
پس به طور خلاصه اگر هدف با ذات انسان هماهنگ نباشد،محکوم به شکست است.
و اگر بخواهیم که این مقاله را جمع بندی بکنیم،باید عرض بکنیم که برای ایجاد عادت باید سه نکته را رعایت بکنیم:
- عادت باید لذت بخش باشد
- از گام های کوچکتر استفاده شود
- مسیر عصبی آن ساخته شود
یک پیشنهاد ویژه برای شما
۴۵ درصد رفتار های ما به صورت عادت انجام می شود،یعنی رفتارهایی که برای انجام دادنش فکر نمی کنیم،انرژی زیادی از ما نمی گیرد و به صورت اتوماتیک انجام می شود و نکته بسیار مهم و قابل تامل این است که اگر این رفتار های اتوماتیک مثبت و خوب باشند،ما به سمت موفقیت و خلق یک زندگی بهتر خواهیم رفت و اگر منفی و خوب نباشند،به سمت شکست و خلق یک زندگی بد خواهیم رفت!
و در دوره «ایجاد عادت های پایدار» شما یاد میگیرد:
» عادت های بد خودتان را ترک بکنید
» عادت های فوق العاده قدرتمند در خودتان بسازید
» از عادت هایی که ساختید،محافظت بکنید و به عادت های قبلی خودتان برنگردید
» به صورت اتوماتیک به سمت موفقیت حرکت بکنید
» خواهید دانست که چرا ایجاد عادت های خوب اینقدر سخت است؟
» فرمولی برای ساخت هر عادت را خواهید دانست
و برای کسب اطلاعات بیشتر و شرکت در دوره ایجاد عادت های پایدار روی همین لینک زیر کلیک بکنید.
دوره ساخت عادت های پایدار